Inventaris algemene handschriftencollectie online

De afgelopen eeuwen heeft de Hoge Raad van Adel een unieke collectie handschriften weten op te bouwen: oude genealogische manuscripten van adellijke families, kleurrijke wapenboeken uit binnen- en buitenland, registers met familieaantekeningen, memories, opstellen, gelegenheidsgedichten, enzovoorts. Een groot deel daarvan is ondergebracht in de algemene handschriftencollectie. De inventaris van deze collectie kunt u nu online raadplegen.

De algemene handschriftencollectie stond ooit bekend als de collectie 'paars’ en was slecht toegankelijk. In 2009 inventariseerden J.C. Kort en E.J. Wolleswinkel de collectie, die nog altijd wordt uitgebreid door middel van aankopen en schenkingen. Tot de meest bijzondere manuscripten behoort een laatmiddeleeuws manuscript met familiewapens uit Duitsland, Holland, Frankrijk en Vlaanderen. Het manuscript staat onder specialisten bekend als het 'Armorial Münster' of het 'Niederländisches Wappenbuch' (inventarisnummer 66).

Vergroot afbeelding
Beeld: Hoge Raad van Adel, algemene handschriftencollectie, inventarisnummer 66
'Die wapen van hollant'. Bladzijde uit het 'Niederländisches Wappenbuch'

Maar de collectie biedt ook kleine schatten die nog vrijwel nooit zijn geraadpleegd door historische onderzoekers, zoals traktaten over adeldom, heraldiek en ridderorden en een zeventiende-eeuwse genealogie van de familie Van Wassenaer, samengesteld door Daniel François Hagens. In dit grote manuscript wordt de oorsprong van de Van Wassenaers heel ver teruggevoerd, zelfs tot vóór onze jaartelling (inventarisnummer 1). Het grote foliodeel was ooit eigendom van de bekende diplomaat en componist Unico Wilhelm des H.R. Rijksgraaf van Wassenaer Obdam (1692-1766).

Vergroot afbeelding
Beeld: Hoge Raad van Adel, algemene handschriftencollectie, inventarisnummer 1
Heraut met de zegels van leden van de familie Van Wassenaer. Afbeelding uit de 'Genealogie van de familie Van Wassenaer tot 1534' door Daniel François Hagens, 1659-1660

Tegelijk met de inventaris van de algemene handschriftencollectie stellen we een nadere toegang op het archief van de Chambre Héraldique online beschikbaar. Het gaat om een index op familienamen die voorkomen in de inventarisnummers 45 en 49. Deze inventarisnummers bevatten afschriften van adelsdiploma’s, stukken met ‘bewijzen van adeldom’ uit de Zuidelijke Nederlanden en beschrijvingen van grafzerken in Holland en Friesland. De nadere toegangen bevatten de namen van enkele duizenden personen en families.