Archief van de Hoge Raad van Adel

De Hoge Raad van Adel heeft vanaf zijn instelling in 1814 zelf archieven gevormd. Het archief vormt de neerslag van de werkzaamheden van de Raad tijdens zijn meer dan 200-jarig bestaan.

De kern van het archief van de Hoge Raad van Adel bestaat uit:

  • de serie notulen (vanaf 1814)
  • brievenboeken
  • kopie-adelsdiploma’s
  • ingezonden genealogieën als bewijzen van adeldom
  • wapenregisters van adellijke geslachten
  • het filiatieregister van de Nederlandse adel (niet ter inzage)
  • de registers van bevestigde of verleende wapens en vastgestelde vlaggen van publiekrechtelijke lichamen en andere organisaties
  • dossiers betreffende wijzigingen van geslachtsnamen
  • dossiers betreffende samengestelde geslachtsnamen

Daarnaast bevat het archief stukken betreffende huishoudelijke zaken en financiën van de Raad en enkele bijzondere gedeponeerde archieven, namelijk van:

  • het Hoog Heraldiek College (inventarisnummer 889)
  • de Commissies tot samenstelling van een etiquette voor het paleis, 1814-1815 (inventarisnummer 890),
  • persoonlijke stukken betreffende adelszaken van voorzitters, leden en secretarissen van de Raad (inventarisnummers 892-945)
  • de Vereniging De Nederlandsche Heraut (inventarisnummers 958-967),
  • A. A. Vorsterman van Oyen over met name de tentoonstelling Oranje-Nassau in 1880 (inventarisnummers 968-970)

Raadsarchieven in het Nationaal Archief

Van 1853 tot en met 1937 bleef de adviestaak van de Hoge Raad van Adel gehandhaafd. De ambtelijke taken van de Raad werden ondergebracht bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken en het Ministerie van Justitie.

Een deel van de archieven van de Hoge Raad van Adel uit die tijd wordt daarom bewaard in het Nationaal Archief in Den Haag. U kunt het daar inzien. Het gaat om de volgende archieven:

  • 1853 tot en met 1859 – Ministerie van Binnenlandse Zaken, 10e afdeling Adel (Archief van het Ministerie van Binnenlandse Zaken: 10e Afdeling Adelszaken, 1853-1859, toegangsnummer 2.04.49, inventarisnummers 1-5)
  • 1860 tot en met augustus 1876 – Ministerie van Justitie, 6e afdeling (Archief van het Ministerie van Justitie, 1813-1876, toegangsnummer 2.09.01, inventarisnummers 3281-3833)
  • September 1876 tot en met 1885 – Ministerie van Justitie, 2e afdeling, A) (Archieven van het Ministerie van Justitie, (1853) 1915-1955 (1963), toegangsnummer 2.09.22, inventarisnummers 15986-15994)
  • 1886 tot en met juni 1901 – Ministerie van Justitie, 1e afdeling, A) (Archief van het Ministerie van Justitie, (1823) 1876-1914, toegangsnummer 2.09.05, inventarisnummers 1498-1505 en Archieven van het Ministerie van Justitie, (1853) 1915-1955 (1963), toegangsnummer 2.09.22, inventarisnummers 15995- 16010)
  • Juli 1901 tot en met januari 1908 – Ministerie van Justitie, Algemeen Secretariaat (Archieven van het Ministerie van Justitie, (1853) 1915-1955, 1963, toegangsnummer 2.09.22, inventarisnummers 16010-16017
  • Februari 1908 tot en met juni 1937 – Ministerie van Justitie, 1e afdeling bureau Adelszaken (Archieven van het Ministerie van Justitie, (1823) 1876-1914, toegangsnummer 2.09.05, inventarisnummers 5887-5893 en Archieven van het Ministerie van Justitie, (1853) 1915-1955 (1963), toegangsnummer 2.09.22, inventarisnummers 14362-14370 en 16017-16040
  • Juli 1937 juli tot en met oktober 1937 – Ministerie van Algemene Zaken (Archieven van het Ministerie van Justitie, (1853) 1915-1955 (1963), toegangsnummer 2.09.22, inventarisnummers 16040).

Op 3 juli 1937 werd het Ministerie van Algemene Zaken ingesteld. Adelszaken en wapens van publiekrechtelijke lichamen werden bij dit ministerie ondergebracht. Op 23 november 1937 droeg de minister-president, tevens minister van Algemene Zaken, deze taken over aan de Hoge Raad van Adel. Vanaf toen werd de werkkring van de Hoge Raad van Adel weer grotendeels dezelfde als in de periode 1814 tot en met 1852.